EBYAFAAYO BYABAGABE B'ANKOLE - Obugabe Bwa Ankole
Bagi yoobugabe bwa Ankole
Nekya Facebook
1611
Orwakataano 2020-04-17
Omugabe n'ekitiinisa ekiheebwa mukuru w'obugabe bw'Ankole omuri Uganda.
Ankole ekaba eyetwa Nkore omubweire bwabebembezi b'amatware. Eiziina Omugabe nirivunuuribwa omumiriingo miingi konka okukyira munoonga rishushanisibwa n'omukama. Omugabe akaba aruga omurugaanda rw'abahiinda, orugaanda orwabeire rutwarwa kuba ruri orwabahima.
Obugabe bw'Ankole bukeihwaho omumwaka gwa 1967 hamwe n'obugabe obuundi bwona obwabeire buri omuri Uganda kandi owabweihireho akaba ari Dr. Milton Obote owabeire ari purizidenti wa Uganda.
Omumwaka gwa 1993, obugabe obuundi bwona bukagarirwaho konka Museveni obwahati ari purizidenti owa Uganda akaanga kugaruraho obwa Ankole arikugira ngu Abanyankore bakaba beine kweshariramu.
Omugabe owahererukire kwemwekwa akaba ari John Patrick Barigye owarwanire munoonga kugaruraho obugabe obutashushana n'ishe Charles Gasyonga owakabiri owayangire ngu butagarukaho omumwaka gwa 1971.
ABA NIBO BAGABE BA ANKOLE KURUGA OMUKYAASHA KYA 15.
1. Ruhinda - Ekyaasha kya 15 kirikuhwaho.
2. Nkuba - Ekyaasha kya 15 kirikuhwaho
3. Nyaika - Ekyaasha kya 16 kitandikire
4. Ntare I - Ekyaasha kya 16 ahaagati.
5. Rushango - Ekyaasha kya 16 kirikuhwaho
6. Ntare II - Ekyaasha kya 16 kirikuhwaho-
Ekyaasha kya 17 kitandikiire.
7. Ntare III - Ekyaasha kya 17 ahaagati
8. Kasaasira - Ekyaasha kya 17 kyirikuhwaho
9. Keitra - Ekyaasha kya 17 kyirikuhwaho
10. Rumongye - Ekyaasha kya 17 kyirikuhwaho
11. Mirindi - Ekyaasha kya 17 kyirikuhwaho
12. Ntare IV - c 1699- c 1727
13. Macwa - c 1727 - 1755
14. Rwabirere - c 1755 - c 1783
15. Kahaya I - 1783 - ??
16. Rwebishengye - ?? - 1811
17. Kayungu - 1811 - ??
18. Gasyonga I - ?? - 1839
19. Mutambuka - 1839 - 1873
20. Ntare V Rugingiza - 1873 - 1895
21. Kahaya II - 1895 - 1944
22. Gasyonga II - 1944 - 1967(Akarugaho)
23. Ntare VI (John Barigye) - 2011
24. Charles Rwebishengye - 2011- Mpaka nahati
Ijuka ngu; 1967 - mpaka hati, Obugabe bukweihwaho.
Owabiruundaana ni Itiima George Saul.
Huumura Tuganiire
Abakatoriki (2) Africa (3) Agekibarukiraho (43) Akaruuru 2011 (1) Akaruuru 2021 (26) Amagara (2) Amaka (5) Amakuru (535) America (1) Ebaruha (8) Ebirango (8) Eizooba Eri (5) Ekyanga Kyawe (9) Enfumu (3) Enganda (2) Esente (1) Haaya (1) Obugabe (8) Obutare (4) Okwiruka (2) Omuntu Waawe (12) Omupiira (24) Omushaho (1) Puriyamare (2) Ruhuuta (18) Senyiga Ya Corona (29)