EMIKAGO MIBI NEITA EBIROOTO BYAWE #Obuhabuzi


Ankole
Nekya Byaruhanga owa Ndi Omunya Nkora
738

Orwakabiri 2020-05-26

Hariho ebintu ebyetoroire abaana nangwa naitwe abakuziremu ebyakubaasa kusiisha okuhika aha birooto byaitu nari ebirooto by'abaana baitu bw'omumaisho. Omu bintu ebyo nimwo harimu emikago emibi. Naza kugamba namunonga ah'abaana namunonga abaishiki, tikibi abaana kukora emikago yaabo kwonka abazaire baine kufayo okumanya emikago ei abaana baabo baine okureeba ngu tiyaabahabisa n'okubagwisa omu kabi akakubaasa kubashisira ebirooto byaabo bya ny'ensya.

Yijuka ngu omu banywani abo harimu abasinzi abarikureetsa, abarikushambana, abashuma, abakyakaze n'emicwe endiijo etari nungi aha minyeeto.

Mbwenu waaba otakurateire emikago y'abaana baawe okagimanya gye nibaza kuhendera bamuteire omu kabi n'emishomo ye kurema akaremwa kuhika aha birooto bye.

Omwishiki omwe w'emyaka 23 kuruga omu tauni ya Ntungamo natebya ku munywani we w'omwishiki yamutaire omu maino g'empazi yaahambwa omutsigazi ekiteta ou baabaire ni bashoma nawe yaamutweka kandi yaamwehakana bwanyima.

Ngu naijuka kikaba kiri ekihuumuro kya taamu eyakashatu obwo ari omu S.2 kandi omuteta bakaba nibashomera omw'ishomero rimwe kwonka we ari omu S.6. Ngu akaba ari omutsigazi w'emicwe mirungi kandi arikureebeka gye kandi ow'amagyezi, ngu akaba munywani waabo boombi haza akaba naatuura na mukuru we omu tauni niyo emwe owabaire namuhera fiizi, ngu ekyamuhikireho tikirimwebwa nibwo yamanyire omuntu naabaasa kukuhindukira ekicuncu omu dakika emwe yonka.

Ngu rumwe munywani we ogwo arikugambwaho akaija yaamutayaayira owaabo, kubaherize kurya kyamishana yamushendekyerezaho.

Kugira ngu bakaba nibatuura haihi n'omu tauni, akamubeihabeiha amwongyereyo omu tauni yaikiriza.

Ngu tarikumanya yaaba bakakora diiru ekiteta ekyo ngu akareba ekyo kiteeta kyabahika. Kyatushemererwa munonga kyatushaba tuze kureeba ahu arikuraara.

Ngwo munywani wangye yaangira tugyende nituza kurahukayo, naikiriza. Kutwahikireyo akagura sooda na keeki twarya, yaataho firimu twareeba.

Zikaba ziri nka shaaha munana n'ekicweka ez'omu ihangwe nikwo munywani wangye ogwo kugira ngu haine ahu arikwenda kwekangaho kakye agarukye, naamushaba ngyende nawe yamuhamya ngu naza kurahukayo atafayo ngu omu dakiika 5 naaza kuba yaagarikire. Omubigambo bye nagira, "nikiriza nakuma n'ekyo kiteeta, yareeta arubamu kyanyoreka eka yaakyo.

Kwonka omukunyoreka ebishushani nkahurira yaatandika kwisya munonga, naatiina kunagiire kwimuka ngyende yangurukira omurundi gumwe yaanfumbata. Nkagyezaho kumwesukuza yaayanga twatandika kurwanira omunju.

Nkateera enduru yankwata omunwa atyo yaakwata rimooti yaayongyeza TV yaakingaho n'orwigi n'ekishumuruzo.

Nkarira namweshengyereza yaayanga obwo yijuka ndikukozesa sayini ahabw'okuba n'ekiteta.

Nkamuruma, yaamiga yaanteera aha kitanda ekyabaire kiri omu kateni. Omu mutima nkaba ninshaba ngu kuri munywani wangye naija akampwera kwonka akaburirayo taragarukire.

Nibwo namanyire ngu diiru egi akaba agirimu gye. Bwanyima y'okurwana nawe, twena turuhire nkamushaba tutense, pen naka notebook bikaba biri aho namuhandiikira ndikumushaba tutese haakiri ajware kondomu yaagira ngu taziinemu omunju, obwo nkaba naarizire gahwaireyo yankiza amaani yaampamba.

Kuyaabaire andiho nkahurira omuntu atikuteera orwigi naateera enduuru kwonka ekiteta kitarikuhurira, naakigira ngu haine ori aha rwigi kitarikwenda kumanya, kuyaaherize akareeba aha shaaha yaarahuka kujwara yampa emyenda yangye yaahandiika akapapura ngu musaasire ahabw'okuba atwire nankunda kwonka atiinire kungambira.

Kuza kwigura orwigi mukuru we niwe yaatahiremu. Nkaareeba yaamuteera oruhi yaagwa kuri, naamutebeza byona ebyabaho.

Akambuuza ekyandeta omunju yaabo ndi nyenka naabura eky'okumugarukamu ntyo nshohora enju naataha. Okucwa emboozi egi bugufu, kutwagarukire aha eishomero, tindagiire omu kwezi naamanya ngu ntweire enda.

Kunamugambire yanyehakana obwo ntakwenda hagire n'owakimanya nikwo, munywani wangye ogw'owamuntegire ngu ampambe arye sente kumpa amagyezi ngu tugiihemu kandi ngu sente ekyo kiteeta nikyo kyazimuhaire.

Enda nkagiihamu kwonka ka haihi enyite ahabw'okuba nkamara okwezi kumwe aha kitanda n'abazaire bangye bakimanya baayenda kukoma ekyo kiteeta kwonka kyatoroka aha kyaro. Egyo taamu yoona ekanfeera na tata yangira ngu nshutame eby'okushoma mbirugyeho.

Maama nikwo kungaruzayo omu eishomero erindi naashoma kwonka bikaba bitanguhi. Kuruga obwo nkatiina emikago. Nimpiga abaishiki bataahi bangye okutoorana emikago emirungi ahabw'okuba abaingi naaba nayeenda akutomeze ny'ensya yaawe ekubeere embi". Nikwo ogwo mwishiki arikutebya.

N'ahabw'ekyo munyanyazi namunonga abaishiki bato, waaba nookora emikago yegyendesereze kandi nimwe abazaire mife ah'abaana banyu n'okumanya hu barikutamburira banywani baabo ni baahi kandi n'okubahana n'okubarabura ah'akabi akari omukutayayira abatsigazi nari abashaija ahu bari kutura.

Byahandikwa Tom Byaruhanga owa Facebook page Ndi omunyankore .

Byaterezibwa Elia Divasi owa Agoweitu .

Huumura Tuganiire


Abakatoriki (2) Africa (3) Agekibarukiraho (43) Akaruuru 2011 (1) Akaruuru 2021 (26) Amagara (2) Amaka (5) Amakuru (535) America (1) Ebaruha (8) Ebirango (8) Eizooba Eri (5) Ekyanga Kyawe (9) Enfumu (3) Enganda (2) Esente (1) Haaya (1) Obugabe (8) Obutare (4) Okwiruka (2) Omuntu Waawe (12) Omupiira (24) Omushaho (1) Puriyamare (2) Ruhuuta (18) Senyiga Ya Corona (29)