Akataare kasya k'ebitookye, ovakado n'ebindi katandikire omurembo Ibanda.


Abashubuzi beebitookye akasya ahishaaza hahi na Dayare ya omwami Mutara aharuguto nyigyendwa Ibanda Kamwenge
Nekya Agoweitu
693

Orwakana 2020-10-22

Ahitukugambira ebi, abashubuzi, abahingi n'baguuzi b'ebitookye omuri Ibanda bari omumashemererwa maingi munonga bwanyima y'akaatare kasya k'ebitookye kutandikwaho omurembo rukuru rwa Ibanda.

Akataare aka nikashangwa omuri omukyaro kya Kafunjo, omuruka gwa Bufunda, omu Divijoni ya Bufunda haihi n'ekyombeko kyamaate ahishaaza.

Akataare aka katandikirweho abashububuzi b'ebitookye kurabiira omukibiina kyaabo ekya Ibanda Matooke Market Vendors kandi obwo bashagirwe ba membazi b'akyo.

Omubigambo bya mukuru w'ekigombe ekyo Abel, agizire akataare akatandikirweho kagyenderire kutungura ba memba babo kandi n'ebeeyi y'ebitookye kwongyera kubangye. Ayongire y'ashoborora ngu omwanya omusya gwakaatare k'ebitookye n'omwanya muhango munonga kandi nimurungi ahabwokuba nugusgangwa aha guuto ibiiri nyigyendwa eza Ibanda - Kazo Nyakahiita Lyantonde kandi na Ibanda - Mbarara - Kamwenge - Fortportal. Eki nikimanyisa ngu ebitookye n'endijo mushuburo y'abo n'ekutunga kworekwa kandi abantu bagure ebintu ebyo.

Abel n'agiira ngu omwanya gwiine amaizi, kabuyonjo, obwerinzi kandi obwomwanya kuba muhango abaguzi na abashubuzi nibaija kukuratira engyenderwaho ya Minisiture ey'ebyamagara na mukuru w'eihanga ebibatireho kurwanitsa endwara ya COVID19 omu Uganda kandi na Ibanda munisiparite ekatunga entasya kurabiira omumishoro eyibakushoroza omu bantu. Ayongire yaagiira ngu abashubuzi b'ebitookye n'amunonga abokushuburira aha ngari, tibaragarukye kuteganisa emirimo omu tawuni Ibanda ahabwokuba omwanya ogu batungire nigumara.

Akataare aka nikija kuba nikashuburirwamu ebintu ebirifureshi nka kabaragara, bogoya, ebifenesi, endere, ovakado n'ebindi.

Omubiki w'akataare Sanyu agiziire ngu amashemererwa ni mingi munonga kandi n'asiima mukuru w'eihanga Yoweri Kaguta Museveni ahabwokurwanirira abigombe bya abashubuzi. Ayongire y'agiira obwahati ekibiina kyaabo kiine ba memba abarikurenga omu magana abiiri (200) kandi aba ba memba n'abashubuzi, abahingi, abekorezi kandi n'abandi bantu nka abateki bebyokurya. Eki nikimanyisa ngu abantu aba obwahati nibasa kukora kandi batungye entasya y'omumaka nungi kurabira omukuguza ebitookye.

Nalongo Matovu omushubuzi w'ebitookye omukataare ako akahishaaza, asiimire enkora y'abembenzi babo n'amunonga ceyamani ahabwoburyo obwatireho okureba batandika kukora kandi bataine ekirikubateganisa munonga. Ayongire y'asiima gavumenti ya rwagisiriza eya NRM kwijuka abakaikuru nkawe kuza kukora kandi nawe akabisaho abaijukuru be.

Musinguzi Jonathan ashabiire abebembezi ba Bufunda Divijoni n'amunonga ba kansara kukwatanisa n'abebembezi abokukuriira abashubuzi bakagojoora eshonga eziriyo nizizingamya emiirimo y'aabo kandi hatariho empi n'eminigo n'angashi okunyurira emiguha ahagaati yaba kansara n'abebembezi ba abashubuzi nanga nabashubuzi b'enyiini.

Jackline na Rogers abahireyo omwanya gwabo okutaaho akataare k'ebitookye b'asiimire abashubuzi ahabwetunguka eyibaresiire omu omwanya gwa Bufunda Divijoni kandi bikiriza kukwatagaana nabo ahabworungi bw'orurembo rwa Ibanda.

Kansara Junior akukiikirira Katongore omu kanso ya Bufunda Divijoni asiimire enkora nungi y'abebembezi bakataare aka kandi y'abaraganisa obushagiki nk'omwebembezi.

Kansara Munya omuri Bufunda Divijoni kandi omuhingi w'ebitookye na bogoya yaasiima akakiiko k'abashubuzi b'ebitookye ahabwokuba ekikozirwe nikirungi kandi n'atekateka ngu ebeyi y'ebitookye n'eija kuboonera kandi nawe aganyirwemu.

Akatare aka nikaija kuhangaho emirimo erikurenga 300 kandi omumyaka nk'ebiiri emiirimo neija kw'eyongyera.

Abashubuzi abitugambireho n'abo abokuruga omurembo rukuru rwa Kampala, basiimire entekateka y'akataare aka kandi basiima obwebembezi bwako. Nibagira obuteeka obubantugire ahamwanya omusya niburungi munonga.

Mediasi kandi ogu n'omwe abahabateki omumwanya ogwo asiimire enkora egi ahabwokuba abantu hati nibarya ebyookurya bihwaho kandi akataare niko kamwe kamuguza ebitookye.

John Mugisha, ashabire bakuru b'ebyokwerinda nka entumwa ya Mukuru w'eihanga omuri Ibanda (RDC), DISO na DPC, kubahwera kandi bakabegyesa enkora ya gavumenti nabo bakaganyirwamu omuntekateka yayo. Obwahati kurabira omukigombe kyaabo, batandikire kwekoramu omwoga gwokutaha omunkora ya gavumenti eye 'Myooga' kandi barikuhwerwaho 'Principal Commercial Officer' wa Ibanda munisiparite Deogratius.

Kanso ya Bufunda Divijoni eyebembirwe sipika wayo egizire ngu n'ekugyezaho kuha obuhabuzi bwoona kandi bayambe abebembezi ba abashubuzi.

Akataare aka nikija kuba nikakora burijooba. Kandi abashubuzi kuruga Kampala nibaija kuba nibaguura ebitookye, ovakado, n'ebindi burimazooba g'orwakabiiri n'orwakatano.

Obwahati Ibanda disiturikiti n'emanywa nka disiturikiti ya abahingi b'ebitookye.

Ceyamani y'ahendera n'ashaba abahingi kureta ebitookye byaabo omukatare nkahishaaza kandi n'abaguzi kwiija kugura. Y'ashaba obumwe omubashubuzi kandi beiho okuryana.

Huumura Tuganiire


Abakatoriki (2) Africa (3) Agekibarukiraho (43) Akaruuru 2011 (1) Akaruuru 2021 (26) Amagara (2) Amaka (5) Amakuru (535) America (1) Ebaruha (8) Ebirango (8) Eizooba Eri (5) Ekyanga Kyawe (9) Enfumu (3) Enganda (2) Esente (1) Haaya (1) Obugabe (8) Obutare (4) Okwiruka (2) Omuntu Waawe (12) Omupiira (24) Omushaho (1) Puriyamare (2) Ruhuuta (18) Senyiga Ya Corona (29)